Programmeren met kinderen en tieners: apps en programma’s

Onze kinderen programmeren graag. Ik krijg vaak de vraag welke apps, websites en programma’s er zijn voor programmeren met kinderen. Daarom deel ik hier onze favorieten.

Vooral onze jongen programmeert veel, maar ook ons meisje is er steeds meer mee bezig. Ze programmeren thuis, maar ook op de basisschool en middelbare school. Samen met zoonlief zette ik al zijn favoriete apps, websites en programma’s voor programmeren op een rijtje.

We vermelden op allerlei plekken leeftijden. Dit wisselt in de praktijk natuurlijk enorm per kind. Maar het geeft een indicatie.

Apps en programma’s om te programmeren met kinderen

Woordblokken of programmeertaal?

Met kleine kinderen en starters kun je het beste beginnen met woordblokken of bouwblokken. Ieder blokje bevat een stukje code, waarmee je iets laat gebeuren. Je laat bijvoorbeeld een poppetje lopen met een of meer woordblokken “naar voren” en “opzij”. Doordat je programmeert met woordblokken, is het heel intuïtief. Een voorbeeld hiervan zie je hieronder uit Scratch.

Oudere kinderen en tieners kunnen ook aan de slag met programmeertaal. Daarbij programmeer je echt met code, oftewel commando’s.

Bij sommige programma’s kun je woordblokken en programmeertaal. Wat je met woordblokken hebt geprogrammeerd, kun je dan ook omzetten in programmeertaal.

Programmeren met woordblokken

Met de MIT apps Scratch (vanaf 8 jaar) en Scratch Junior (vanaf 5 jaar) leren kinderen programmeren met woordblokken. Je kunt gratis de Scratch website gebruiken of de app installeren. Zoonlief gebruikte daarbij het boek Programmeren voor kinderen (Bol.), dat hielp hem met Scratch.

Op de website CoSpaces leren kinderen ook programmeren met bouwblokken. De 3D wereld op deze website ziet er realistischer uit. De basis is gratis, maar als je echt iets wil moet je betalen.

Minecraft is populair bij veel jongens en meisjes. Er is een variant waarmee je kunt programmeren: Minecraft Education. Veel middelbare scholen gebruiken deze computer app, maar je kunt het ook thuis aanschaffen. Het is vergelijkbaar met de gewone Minecraft. Alleen hierbij is er een personage, dat je kunt programmeren met woordblokken. Dat personage kan je daarmee bijvoorbeeld laten bouwen or minen (dat betekent grondstoffen verzamelen).

Bouwblokken én programmeertalen

Voor oudere kinderen en tieners die willen programmeren is er Code.org. Je programmeert hier via een website. Je kunt met woordblokken programmeren, maar ook met programmeertalen JavaScript en HTML. Ook kun je de woordblokken omzetten in een programmeertaal, zodat je leert hoe zo’n programeertaal in elkaar zit.

Onze jongen was ongeveer 8 of 9 jaar toen hij dit voor het eerst ging doen. Vrij snel daarna gebruikte hij ook onderstaande programmeertalen.

Programmeren met programmeertalen

Python is een programmeertaal die professionals gebruiken, maar je kunt er ook als kind mee aan de slag. Je installeert het programma op je computer. Onze jongen leerde Python onder andere met het boek Programmeren voor kinderen Python (Bol.).

Code Combat is een adventure game en je bent als kind de held. Daarbij moet je met programmeer code allerlei tegenstanders verslaan. Zo gebruik je dus spelenderwijs verschillende programmeertalen: Python, Javascrip en HTML. Je speelt deze game op een website.

Nog meer programmeren met kinderen en tieners

Osmo Coding op de iPad

Osmo Coding is een spel-systeem met iPad app, om spelenderwijs te leren programmeren voor kinderen vanaf 5 jaar. Het is heel intuïtief, ik schreef er een review over.

LEGO met programmeer opties

Er is ook LEGO waarmee kinderen leren programmeren, genaamd LEGO Education (Bol.) en LEGO Mindstorms (Bol.).

Het is vrij duur om voor thuis aan te schaffen. Zoonlief bouwde ermee op de basisschool. Daarnaast zijn er ook op veel workshops voor kinderen, vaak in buurthuizen en bibliotheken, wie weet ook bij jullie in de buurt.

Programmeren met microbits

De laatste tijd speelt onze jongen regelmatig met een Microbit. De basis van de Microbit is een programmeer website. Die werkt met woordblokken, maar ook met programmeertalen JavaScript en Python.

Daarnaast kun je er een klein Microbit schermpje bij kopen, waarmee je allerlei geprogrammeerde handelingen kunt uitvoeren. Op dat schermpje speel je wat je geprogrammeerd hebt. Dit schermpje sluit je aan op een computer of smartphone. Zoonlief kocht het Microbit GO V2 Startpakket daarvoor bij Bol.

Zelf een game bouwen

Een game bouwen is leerzaam en leuk. Dat kan in Scratch en Code.org, maar ook op sommige websites. Een game bouwen kan bijvoorbeeld gratis met de Klokhuis Game Studio.