101 manieren om je kleuter te helpen op school

Kleuters mogen op school nog lekker veel spelen, maar stiekem leren ze door dat spelen ook heel veel. Thuis kun je je kleuter helpen, ik kreeg de afgelopen jaren op school en van andere ouders erg handige tips die ik hier verzamelde. Misschien wel de belangrijkste tip: kijk wat je kind leuk vindt en stimuleer het daarbij, echt leren doet je kind in principe op school, thuis is ontspannen heel belangrijk!

Letters leren

Kleuters leren al letters als voorbereiding op groep 3. Daar kun je ze op een speelse manier mee helpen:

*Ik kocht een mooie letterposter waarop de kinderen even kunnen spieken. Deze is helaas niet meer te koop.

*Online kun je ook allerlei letterkaarten printen, zoals deze van Miz Flurry.

*Het spelletje “Ik zie ik zie wat jij niet ziet” kun je spelen met kleuren, maar ook met letters: “Ik zie ik zie wat jij niet ziet en het begint met de letter m”.

*Op school oefenen ze met woorden opdelen in klanken, later met lettergrepen. De juf of meester zegt dan de klanken los, bijvoorbeeld drie bij “b-u-s”, het kind moet dan zeggen welke woord het is. Als je kind een woord probeert te lezen, dan help je door de klanken nog eens achter elkaar te herhalen.

*Boeken die kinderen zelf kunnen lezen zijn ingedeeld volgens het AVI systeem, ik schreef er hier al eens over. Als je kind het leuk vindt kan het beginnen met lezen met een AVI-S boekje, het startniveau. Forceer dat niet, als je kind er nog niet aan toe is, dan leert het niet op de goede manier lezen.

*Op de computer kun je een “handgeschreven tekst” online maken, super leuk. Je kunt daarbij bijvoorbeeld ook de letters er op zetten die je kind nog moeilijk vindt.

*Voorlezen is goed voor de taalontwikkeling van kinderen én een leuk moment samen.

*Om zoonlief zelf een beetje te laten oefenen met letters kocht ik deze magneitsche letters van Djeco bij Ilovespeelgoed, ik schreef er hier over. De magneten kregen een plekje op zijn verwarming, zodat hij er lekker mee kan spelen. Ze zitten in een bewaardoosje, dus je kunt ze ook opbergen.

Oefenen van de fijne motoriek

Als je kind naar groep 3 gaat, dan is het belangrijk dat het een potlood en pen op de juiste manier kan vasthouden. Heeft je kind nog niet zo’n goede fijne motoriek? Help je kind dan regelmatig herinneren hoe het een potlood goed moet vasthouden, overleg eventueel met de juf of meester hoe je dat het beste kunt doen. Je kind kan spelenderwijs oefenen:

*Laat je kind regelmatig een kleurplaat zo netjes mogelijk intekenen. Veel kinderen met een wat minder goede fijne motoriek tekenen liever vrij, binnen de lijntjes kleuren vinden ze niet leuk, maar het is wel goed voor ze. Spreek af dat ze eerst een kleurplaat doen en daarna een leeg vel krijgen.

*Laat je kind oefenen met letters, een kleuter hoeft de letters nog helemaal niet op de juiste manier te kunnen maken, dat mag best een geheel eigen handschrift zijn. Door dit te doen oefent het de fijne motoriek.

*Stickers plakken is goed voor de fijne motoriek, dus zie je ergens een stapel goedkope stickers, sla ze dan snel in en laat je kind lekker stickers plakken. Een zakje foam stickers vinden ze bij ons bovendien zo leuk, dat ze er in een restaurant gedurende een hele maaltijd zoet mee zijn.

*Driekantige potloden, pennen of stiften leren je kind om een pen op de juiste wijze vast te houden, ik schreef er hier over. Bij een driekantig potlood zet je je duim tegen de ene zijkant, je wijsvinger tegen de andere zijkant en je middelvinger leg je onder de onderkant. Dat is ook makkelijker uitleggen als ouder, want ik houd mijn potlood zo automatisch vast dat ik ook niet helemaal wist hoe het nou moest.

Rekenen en getallen

Om te leren rekenen moeten kinderen allereerst alle getallen kennen en goed kunnen tellen. Op school wordt ook geoefend om heen en terug te tellen vanaf verschillende getallen. Je kunt ook allerlei spelletjes doen:

*Optellen en aftrekken kun je speels oefenen met eten, zoals krenten, pepernoten en snoeptomaatjes.

*Lego of duplo blokjes zijn ook leuk om mee te leren tellen of rekenen.

*Een ouderwets abacus telraam is ook handig om mee te leren tellen en rekenen. Doordat het in tientallen is ingedeeld leert een kind ook die structuur makkelijker aan. Wij hebben onderstaande van Joueco, waarbij de tien kralen op een regel daarnaast ook nog in twee kleuren zijn verdeeld. Onze kleuter vindt het super leuk om rekensommetjes te maken met het telraam, onze peuter telt ermee en vindt de kleuren prachtig. Bovendien is het een mooi decoratief stuk houten speelgoed 🙂

*Het is leuk om cijfers (en letters) te stempelen.

*Sommige spelletjes zijn ook leuk om te leren over getallen, zoals Rummikub. Bordspelletjes met een dobbelsteen zijn ook goed om te leren rekenen, las ik op Thuisinonderwijs.nl. Zoonlief speelde laatst ergens Mens Erger Je Niet en was er meteen fan van, dat is dus ook prima hiervoor, ik vond een reiseditie met gewone en junior variant.

*Laat je kind eens niet tellen vanaf 1, maar bijvoorbeeld vanaf 5, of laat het eens terugtellen. Dat laatste kan trouwens ook met het liedje “Tien kleine visjes zwommen in de zee”.

*Laat je kind onderweg iets leuks tellen, bijvoorbeeld rode auto’s. Of tel hoe vaak je kunt overgooien met een bal.

Sociale interactie

Voor kleuters is de interactie met andere kinderen af en toe best ingewikkeld. Soms mag jij of iemand anders niet mee doen, wordt iemand gepest of zegt een vriendje dat je iets stouts moet doen. Kinderen moeten nog leren wat wel en niet mag en waar hun eigen grenzen liggen. Daar kun je je kind natuurlijk bij helpen:

*Het helpt kinderen enorm als ze thuis over school kunnen vertellen. Dat is iets wat kinderen moeten leren en voor sommige kinderen is het makkelijker dan voor andere. Als je kind thuis vertelt hoe het op school was, dan kun je je kind makkelijker helpen bij dit soort sociale dilemma’s.

*Bespreek bijvoorbeeld iedere avond aan tafel wat iedereen die dag heeft gedaan. Mijn ervaring is dat je het beste gerichte vragen kunt stellen. “Wat heb je vandaag gedaan?” werkt minder goed dan “Hoe vaak heb je buitengespeeld?” en daarna doorvragen met wie, waar en wat. Als je kind ergens mee zit kan het helpen om even onder vier ogen met elkaar te praten, bijvoorbeeld voor het slapen gaan.

*Als je weet wat je kind ongeveer doet overdag, dan kun je gerichte vragen stellen. Wat is het dagritme, op welke dag is gym, wat zijn de namen van de klasgenoten (lang leve de digitale schoolgids)? Ook af en toe meehelpen op school zorgt ervoor dat je de wereld van je kind leert kennen, het is zo leerzaam om de interactie tussen kleuters te zien. Bij de eerste keren spelen bij vriendjes is het ook heel normaal om mee te gaan, dan spreek je gelijk andere ouders.

*Deze 25 originele vragen om te stellen van Ouders van Nu kunnen je wat inspiratie geven voor gesprekken met je kind. Het Kletsboek van Gezinnig is invulboek om samen met je kind te kletsen.

*Veel kleuters worden voor voor het eerst verliefd. Voor ouders vaak super schattig, maar voor kinderen heftig. Lees er bijvoorbeeld eens over op Opvoesadvies.nl. Ik schreef er zelf deze column over: Meisjes plagen kusjes vragen… ik wist niet dat jongens dat zo letterlijk nemen.

Stil zitten

Tegen de tijd dat je naar groep 3 gaat moet je hebben geleerd om af en toe stil te zitten, ook als je iets moet doen wat je niet zo interessant vindt. Dat oefenen kinderen op de kleuterschool sowieso, maar bij een druk kind kan het ook zinvol zijn om dat te oefenen:

*Je ademhaling is een goede manier om je rustig te maken, ook voor kleine kinderen. Ademhalingsoefeningen kunnen voor drukke of zenuwachtige kinderen heel goed zijn, van onze fysio kregen we deze oefening. Laat je kind op bed gaan liggen en laat het iets op de buik leggen. Dat kan een zachte bal, een boek, een knuffel, jouw handen, of de eigen handen zijn. Laat je kind nu rustig in- en uitademen, laat het zien hoe de buik omhoog gaat. In eerste instantie moet je dit een tijdje samen oefenen, uiteindelijk kan je kind het zelfstandig gebruiken.

*Meditatie kan ook fijn zijn voor kinderen, als je een leuke vorm hebt. Stilzitten als een Kikker is een boek met cd. De cd kun je op je smartphone zetten, dan heb je altijd een paar leuke oefeningen bij de hand.

Spelletjes en boeken

Er bestaan allerlei leuke en leerzame spelletjes voor kleuters:

*Heb je het idee dat je kind wat extra oefening nodig heeft of is het juist super leergierig? Dan kun je met de docent overleggen of Squla of Oefenweb wat is. Kinderen kunnen op de tablet of smartphone per leeftijd spelletjes doen, om zo te oefenen met leerstof op school, vanaf groep 1. Squla heeft ook allerlei kaartspelletjes, te koop bij Bol.com.

*Leren programmeren is super nuttig en het stimuleert creatief denken, volgens sommige experts is het zelfs onmisbaar voor kinderen van nu. Osmo Coding is een iPad app om spelenderwijs te leren programmeren voor kinderen tussen 5 en 12 jaar. Wij vinden dit spel erg leuk, lees hier onze review.

*Met Loco oefen je ook speels, er zijn allerlei verschillende varianten te koop voor verschillende leeftijden. Bol.com heeft een grote collectie. Als je de Loco doos eenmaal hebt kun je de boekjes er los bij kopen.

*Bij de kantoorboekhandel of het tijdschriftenschap in de supermarkt vind je spelletjesboeken, vol met leerzame raadsels, zoekplaatje en puzzels. Rond de vakanties kun je vaak dikke vakantie-doe-boeken kopen. Deze spelletjesboeken zijn vaak heel leerzaam én leuk.

*Hierboven schreef ik al dat sommige spelletjes met een dobbelsteen goed zijn om te leren over getallen, net als Rummikub. Bordspelletjes zijn natuurlijk ook een goede manier om te leren verliezen en te leren dat je niet altijd je zin krijgt.

Vergeet niet: het is leuk om je kleuter te helpen met leren op school, maar alleen als je kind er open voor staat. De meeste kinderen hebben het niet nodig, je kind gaat immers naar school om te leren 🙂